کول گذاری چاه آب و فاضلاب برای محافظت از ریزش جداره های چاه در قسمت میله عمودی چاه و یا انباره چاه از جمله دغدغه های کارفرمایانی می باشد که چاه را حفر کرده و عموما از نحوه کول گذاری و محافظت از بدنه چاه بی اطلاع هستند. در این مقاله ابتدا توضیح مختصری در مورد کول جاه و حفر چاه داده می شود و بعد از آن به بررسی کامل کول گذاری چاه پرداخته خواهد شد.
کول (kaval) چیست؟
کول سیمانی در واقع عضوی سیمانی توخالی با جداره حدود ۵ سانتیمتر به شکل دایره و یا تخم مرغ می باشد که برای محافظت از ریزش خاک جداره های میله چاه و یا انباره چاه در چاه تعبیه می گردد، در واقع بعد از حفر کامل چاه کول گذاری چاه توسط مغنی شروع می شود و با توجه به سایز حفر شده در میله و یا انباره چاه کول سیمانی مورد نظر، کول سیمانی متناسب سفارش داده می شود و در چاه به ترتیب از کول گذاری انباری چاه شروع و بعد میله چاه از پایین به بالا کول گذاری می گردد.
حفر انباره چاه فاضلاب و با آب چگونه و با چه ابعادی می باشد؟
چگونگی حفر انباره چاه فاضلاب و یا آب از جمله سوالات مهم کارفرمایان می باشد و اکثر کارفرمایان از چگونگی حفر چاه و انباره و کم و کیف آن و چگونگی محاسبه حجم و قیمت آن کم اطلاع هستند.
سوال اول اینجاست که انباره چاه را با چه ابعادی حفر و چگونه کول گذاری کنیم و اینکه بهترین ابعاد برای حفر انباره چاه چیست؟
در حالت کلی و عمده موارد دو نوع کول برای کول گذاری انباری چاه استفاده می گردد:
۱.کول انباری تخم مرغی ۵۰ در ۹۰
۲. کول انباری دو تیکه یا کول تخته
۱.حفر انباری و کول گذاری انباری چاه با استفاده از کول انباری ۵۰ در ۹۰
در این روش انباری چاه به صورت مثلثی با ابعاد ۱۳۰در۱۸۰، ۱۸۰در۱۸۰، ۲۴۰در۲۵۰و… حفر می شود و کول های انباری ۹۰ به صورت‌لانه زنبوری و مشبک مطابق اشکال زیر چیدمان می شوند. شایان ذکر است که می بایست کول ها به جداره چاه بچسبند تا فرصت ریزش خاک به دیواره چاه رانده‌اند، در واقع در مواردی که دیوار انباری چاه از کول ها فاصله دارد می توان با قطعاتی نظیر بلوک بیست در چهل سیمانی پر کرد.
۲.حفر انباری و کول گذاری چاه با استفاده از کول انباری دو تیکه یا کول تخته
برای استفاده از این روش معمولا ابعاد انباری مثلثی و به ابعاد حدودی ۲ در ۲ ( ۳۰ تا چهل سانت کمترین بیشتر ایراد ندارد) حفر می شود بعد از آن دو دیوار در دو طرف انباری چاه با استفاده از بلوک ته باز( ته سوراخ) به صورت خوابیده با استفاده از ملات ماسه سیمان چیده می شود و بعد از آن کول های انباری دو تیکه مطابق شکل به صورت گنبدی بر روی دیوارها به هم تکیه داده می شود و به سقف انباری چاه می چسبد. شایان ذکر است از آنهایی که دیواره چاه مورب می باشد و دیوارچینی به صورت قائم است می بایست شروع دیوارچینی به فاصله ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر از دیواره چاه شروع و به بالا چیده می شود، خالی ماندن گوشه های مثلث حفر شده مانعی ندارد چرا که تمرکز تنش و احتمال ریزش جداره خاک در این محل کم می باشد.
